Sığınmacılar için tahsis edilen ve Berlin’in Marzahn-Hellersdorf semtinde yer alan acil barınma yerlerinde yaşanan durum birkaç haftadır politika, medya ve sivil toplumu da bölgelerüstü düzeyde meşgul etmektedir. Ne var ki, Hellersdorf’un bir istisna olduğu söylenemez. Aksine, olsa olsa yükselen ve sürekli içi doldurulan ırkçı tartışmaların bir billurlaşma noktası ve olumsuz yönüyle bunun çok iyi bir örneğidir. Uzun soluklu düşünmeye ve sabırlı olmaya ihtiyaç var. Çünkü, şehir semtlerinde, mahallelerde ve orada yaşayan topluluklar içinde ırkçılık ve faşizm karşıtı bir angajmana duyulan ihtiyaç giderek daha da belirgin hale geliyor.
- Irkçı vatandaşların doldurduğu bir bilgilendirme toplantısından- 9 Temmuz 2013, Hellersdorf-BERLİN
(c) Christian Ditsch/version-foto.de
Frank Metzger (Bu yazının Almanca aslı ilk olarak Monitor adlı bültenin 61. sayısında yayınlanmıştır.)
“Marzahn-Hellersdorf Halk İnisiyatifi“ (Bürgerinitiative Marzahn-Hellersdorf)’ne benzer şekilde -tıpkı Rackwitz (Sachsen)’de olduğu gibi- diğer kentlerin halk inisiyatifleri de sığınmacılar için barınma yerlerinin yapılmasına karşı çıkıyor ve bu yönde girişimlerde bulunuyorlar. Irkçılık ve kin kullanılıyor; “çöp, uyuşturucu ticareti, fuhuşa zorlama ve şiddetin baş göstermesi“ yoluyla sözüm ona oluşacak bir tehlikeye karşı korkular körükleniyor.[1] Aşırı sağın yarattığı bu etki, her yerde Hellersdorf’taki kadar belirgin değildir.[2] Irkçılığı öne çıkartan sözcük seçimi ancak federal seçim kampanyasında bu tema üzerine odaklanan NPD veya Pro Deutschland partisi tarafından çoğunlukla sadece nüanslarda bir farklılık göstermektedir. Özellikle NPD sığınmacılar için olan barınma yerlerinin yakınında sürekli olarak kışkırtıcı eylemlere başvurmaktadır. [3] Yani, eylemler nadiren semt sakinleri tarafından olmaktadır. Ancak ne var ki, pek çok ilgi gören insanlık dışı bu politika, temmuz ayı civarında Hellersdorf’ta ve ağustos ayının sonunda da Saksonya eyaletine bağlı Rackwitz’de yüzlerce öfkeli vatandaşın saldırgan ve ırkçı bir ruh haliyle yaptıkları resmi bilgilendirme toplantılarıyla kendini göstermiştir. [4] Hellersdorf’ta bulunan sığınmacılar için olan barınma yerlerinin tesliminde, semt sakinleri açıktan açığa düşmanlık sergilemiş ve husumet çağrısında bulunmuştu. [5] Sonuç: Sığınmacılara destek verenler tarafından, geceleri devreye gezip gözdağı vermek isteyenlerden tutun da Neonazilerce gerçekleşen somut fiziksel saldırılara kadar olan haberler sürekli gelmektedir. [6] Hatta, Berlin NPD Başkanı Sebastian Schmidtke “anti-şiddet-milisi“ (Anti-Gewalt-Bürgerwehr)’nin oluşumu için çağrıda bulunmuştur.[7]
Başka bir yol daha var!
Böylesi gruplar ve senaryolar, her şeyden önce, ırkçılık ve faşizm karşıtı kültür ve siyasetin eksik olduğu yerlerde ve alanlarda kendini göstermektedir. Bunun başka bir yolunun daha olabileceğini, Berlin-Neukölln’den bir örnek hepimize göstermektedir. Orada da acil barınma yerlerinin yapılacağı geçtiğimiz günlerde açıklanmıştı. Hellersdorf’taki gibi bir gelişmenin benzerinin önüne geçmek için, semt sakinleri ve diğer anti-ırkçı ve anti-faşist gönüllülerden oluşan ve zaten var olan “Sağa karşı birlik“ (Bündnis gegen Rechts) derhal konuyu benimsemiş ve peşine düşmüştür. Birlik tarafından organize edilen kamuya açık bir etkinlikte yüzlerce insan sadece barınma yerleri hakkında barışçıl bir şekilde bilgilendirilip tartışmakla kalmadı; aynı zamanda, Almanya’nın sığınma ve mülteci politikası da eleştirildi. Toplantıya katılanların büyük çoğunluğu sığınmacılara karşı içtenliklerini ve onları desteklemeye hazır olduklarını açıkça ifade ettiler. Utanç verici olan ise, Neukölln Belediye Başkanı olan Heinz Buschkowsky (SPD)’nin bu olumlu angajmanı, “NPD ve Neonazilerle olan politik bir çatışma“ için bir mizansen gibi gözden düşürmeye çalışmasıydı.[8]
Irkçı anahtar sözcükler veriyorlar
Pro Asyl, Protestan Kilisesi ve Amadeu Antonio Vakfı’ndan temsilciler, kısa bir süre önce pek çok konuya dikkatleri çeken bir açıklama [9] yaparak, Buschkowsky ve İçişleri Bakanı Hans-Peter Friedrich (CSU) gibi politikacıları eleştirdiler: “Failler, siyasetin merkezindeki populist açıklamalar yoluyla teşvik edilmemelidir. Bizler, bu konu hakkında endişe duyuyoruz; çünkü, sorumlu olan siyasetçiler mültecileri ‚uyumlu değil‘ olarak nitelendiriyor ve olumsuz değerlendiriyorlar. Dahası, bir kriz zirvesinin aciliyetini ya da ‚kapasitenin eşiğinde‘ olduğunu iddia ediyor ve Almanya’daki mültecilerin sayısının ‚alarm verdiğine‘ işaret ediyorlar.“ Bu türden gerekli eleştirilerin yanı sıra, ırkçı kampanyalara derhal ve açık bir şekilde karşı koymak ve demokratik temel hakların verilmesi ve tam da sığınmacılar için bu noktada kamuoyunun yeniden kazanılması için, ırkçılık ve faşizm karşıtı bir hareket uzun vadede önemli olmaya devam edecektir. Buna ek olarak, toplumdaki ırkçı hegemonyanın geri püskürtülmesi için, mülteci politikası temasının sadece olaylara bağlı olarak gelişmemesi, ayrıca ırkçılık karşıtı bir perspektiften kalıcı ve sürdürülebilir olması zorunludur. Irkçıların açıkça anlaması gerekir ki: sığınmacıları geri gönderemeyecekler.
[1] Marzahn-Hellersdorf Halk İnisiyatifi’nin Temmuz-2013 tarihli bildirisi
[2] Marzahn-Hellersdorf Halk İnisiyatifi için basın hukuku sorumlusu eski NPD adayı Thomas Crull’dur. Bu arada ‚Yaşamaya değer bir Marzahn-Hellersdorf için halk inisiyatifi‘ adı altında ikinci bir inisiyatif daha bulunmaktadır. Bu inisiyatif kendini -inandırıcılığı az olsa da- Neonazilerden ve diğer halk inisiyatiflerinden uzak tutmaya çalışmaktadır. (bkz. www.infoportalhellersdorf.blogsport.de/2013/09/15/dossier-buergerinitiative-fuer-ein-lebenswertes-marzahn-hellersdorf-e-v).
[3] Bunun için bkz. Ulli Jentsch’in “Hedef altındaki mülteci protestoları“ („Flüchtlingsproteste im Visier“) başlıklı yazısı, Monitor Nr. 57, Aralık 2012.
[4] Ramelsberger, Annette: Rackwitz’de mültecilere karşı büyüyen nefret Protestan Piskoposluğu’nu telaşa düşürüyor (Zum Beispiel Rackwitz Wachsender Hass auf Flüchtlinge alarmiert evangelische Bischöfe) (13 Eylül 2013); http://www.sueddeutsche.de/R5S38c/1530923/Zum-Beispiel-
Rackwitz.html [son erişim: 17 Eylül 2013]
[5] https://rechtsaussen.berlin/2013/08/erneuter-burgermob-in-hellerdorf/ [erişim tarihi: 17 Eylül 2013]
[6] https://rechtsaussen.berlin/2013/09/npd-eskaliert-in-berlin-hellersdorf-weiter [erişim tarihi: 17 Eylül 2013]
[7] http://www.infoportalhellersdorf.blogsport.de/2013/08/29jeden-tag-ein-angriff-nazis-an-der-neuen-unterkunft [erişim tarihi: 17 Eylül 2013]
[8] http://www.rbb-online.de/politik/thema/streit-um-fluechtlingsheime/beitraege/interview-buschkowsky.html [erişim tarihi: 17 Eylül 2013]
[9] Çağrı için bkz. “Mültecilere ve sığınmacılara karşı yürütülen ırkçı kampanyalara geçit yok!“ (“Rassistischen Kampagnen gegen Flüchtlinge und Asylsuchende entgegentreten!“) http://www.bagkr.de/aktuell/dringender-apell-fluechtlinge/